Jaoge ies in oons laand al meêr es ’n miljóén jaor ’n vaaste beezighed gewiest, mer ik heb jaogers gekend in heêl wè sorte: vaklui, klungels en van die kèèrels die ’t wild alleên mer schrik ònjaoge. In m’ne jonge tèèd – ik zij van begien neegentien-zes-en-dertig – han wij bij men thuis zo’n twintig bunder teul- en graslaand onder de vóét. Vur jaogers was ’t dan van belang dè-se daorop mòchte jaoge, te meêr omdè’t her en der verspraaid laag en dan hoefde ze’r nie iedere keêr omheene te loôpe. Es teegeprestaosie moese ze dan alle jaors ’nen haos koome brenge.
D’n irste die ik me herinner, was d’n aauwe Zeeger van der Velden, die aaltij alleên te veld ging: ’ne rijzige, sirrieuze meens ùt de Klôsterstraot; ’ne bekwaome jaoger die z’n èège aaltij òn z’n afspraoke híéf en teege de kerst zùrgde vur wild op tòffel. En netuurlek was ’r Jan de Jaoger (Aarts) ùt de Finaancie. Laoter kwaamen ’r veul meêr, die ’r dan saome opèùt ginge, mer alleên Ríén van Peêre van ’t Bèèrgend was ’ne goeie schutter. D’aander deêlden alleên d’n bèùt meej, tot Ríén dè beuj wier en vort in z’n eêntje op pad ging.
M’n vaoder zaag in ’t nòjaor ’ne keêr ’nen haos in z’n gruunlaand ligge. Hij vatte gaauw de fiets en reej nòr ’nen boer die ok jaogde, om ’m te koome schíéte. Ze líépe saome d’n ekker aaf mer ze zaage niks; d’n haos was kennelijk vertròkke. Mer toen ze wir truglíépe, vloog-ie flak vur d’r vóéte weg. Sjefke schoot tweej keêres, mer d’n haos líép nóg harder. “Es ze stilzitte, dan hè’k ze vort vrij zeeker,” zeej de schutterèèr.
In De Moer han ze ok zo’ne wegjaoger: ’ne pestoôr nog wel, eêne die beeter waar in ’t verwerke van jonge klaore dan in de jaacht. Hij waar góéd bevriend meej de Sprangsen doomineej en ze ginge saome nògal ’s jaoge. Op ’ne keêr zaag de pestoôr op ’n afstaandje ’nen haos in z’n leeger ligge. ’n Bietje jaoger zu dan eêrst zo’n beêstje ’n sportieve kaans geeve om ’t op ’n loôpe te zette, mer de pestoôr schoot aachtermekaare. D’n haos bleef pal zitte en d’n doomineej zeej, nie zonder huumor: “Pestoôr, schiet nóg mer ’ne keêr, want ik dèènk dè-tie ’t nie geheûrd heet!”
Anton van der Lee (Loons)