Al is in Kaatsheuvel dan wel veel monumentaals verdwenen, toch zijn er vaak nog kleine elementen over die herinneren aan de rijke historie van ons kerkdorp. Kleine monumentale elementen waar je misschien dagelijks wel aan voorbij loopt of fietst en in al die jaren nog nooit hebt opgemerkt, maar wel een stukje van de Kaatsheuvelse historie vertellen. De komende weken zullen we in De Duinkoerier aandacht besteden aan deze kleine historische elementen. Vandaag is dat De Heerdt.
De naam ’De Heerdt’ zal veel Kaatsheuvelnaren niet echt iets zeggen. Maar als ik zeg dat dat de naam is van de voormalige ambtswoning van de burgemeester aan het Wilhelminaplein zal dat bij een aantal lezers een belletje doen rinkelen. Dit opmerkelijke pand, dat is gebouwd onder invloed van het Expressionisme, is een gemeentelijk monument.
Het huis werd in 1935 gebouwd in opdracht van de gemeente Loon op Zand voor de toenmalige burgemeester Josephus Antonius Franciscus Mallens. Hij volgde op 1 maart 1934 de toenmalige burgemeester J.L. van Besouw op. Aangezien Van Besouw geen ambtswoning (meer) had, maar een eigen landhuis aan de Horst in Kaatsheuvel had laten bouwen vond de gemeenteraad het noodzakelijk dat er weer een ambtswoning voor de nieuwe burgemeester werd gebouwd. Door de raad werd een commissie ingesteld die onderzoek moest doen naar de wenselijkheid en de locatie van de nieuwe woning. Tijdens de raadsvergadering van 19 december 1934 bracht deze commissie verslag uit waarbij zij “adviseert, om tot den bouw dezer ambtswoning te besluiten, heeft zij ten aanzien van de plaats waar de woning eventueel zal worden gebouwd, het oog laten vallen op een perceel in de uitbreiding van Kaatsheuvel gelegen, en zou zij daarvoor willen bestemmen het terrein aan de gemeente toebehoorende dat ten Oosten van de R.K. Jongensschool aan het Wilhelminaplein staande, ligt.” Tevens adviseert de commissie om de woning oostwaarts van de school (de St. Bernardusschool die in 1929 reeds was gebouwd) te plaatsen en met het front naar het plein gericht, zodat een passende pleinvorming plaats zou vinden die tevens diende als verfraaiing van het plein waar ook nog de St. Jozefkerk en de pastorie gepland waren. Er werd een krediet van f 15.000,00 voor de bouw van de woning beschikbaar gesteld, waarbij werd meegegeven dat er toch wel wat comfort aan de woning moest worden aangebracht, zoals voorzieningen op het gebied van gas, elektriciteit en water. Tevens moest de woning van centrale verwarming worden voorzien. Gemeenteopzichter Tirion kreeg de opdracht een bouwtekening te maken en middels een aanbesteding werden de Kaatsheuvelse aannemers Den Teuling en Kolsteren geselecteerd voor de bouw van de ambtswoning. Op 10 april 1935 kon de burgemeester vol trots de eerste steen leggen voor zijn ’eigen’ woning, hetgeen natuurlijk een artikeltje opleverde voor de lokale krant ’De Echo van het Zuiden’. Deze eerste steen zit overigens nog steeds in de voorgevel.
De gemeenteraad bepaalde wel dat de burgemeester voor het genot van de ambtswoning 12% op zijn salaris zou worden geminderd als compensatie voor de door de gemeente te maken kosten. Het pand kreeg een begane grond, een verdieping, een zolderverdieping en een zolder. Verder werd het rijkelijk voorzien van glas-in-lood ramen. Op 29 augustus 1935 neemt het gezin Mallens zijn intrek in de nieuwe woning. De woning liep tijdens de bevrijding van Kaatsheuvel in oktober 1944 behoorlijk wat schade op, maar die werd vakkundig hersteld. Telkens bij wisselingen van de woning werden er kleine verbouwingen uitgevoerd. Zo zat de voordeur in eerste instantie aan de voorkant van het pand, maar is die later naar de zijkant verplaatst. De burgemeesterswoning kende in de loop der jaren vele bewoners: burgemeester Mallens met zijn gezin (1935-1948), burgemeester Van der Heijden met zijn gezin (1948-1963), burgemeester Van Erp met zijn gezin (1963-1974), de familie Van Glabbeek (1974-1975) en burgemeester Fiévez met zijn gezin vanaf 1975 die daarna het pand kochten van de gemeente. Inmiddels is het overgegaan in particuliere handen.
Hopelijk dat u voortaan op uw wandeling of fietstocht aandacht besteed aan de kleine historische elementen die het verhaal van ons kerkdorp Kaatsheuvel en zijn omgeving levendig houden. Ze zijn in ieder geval de moeite waard om te bewaren. Iets waar heemkundekring De Ketsheuvel zich voor inzet. Word ook lid en meldt u aan via www.deketsheuvel.nl.
Kees Grootswagers, lid heemkundekring De Ketsheuvel